Zoals de lente
dag aan dag meer licht wordt
Zo wil het evangelie
het doen Pasen worden in ons,
door ons
In de katholieke traditie luidt Aswoensdag het begin van de veertigdagentijd in, de laatste rechte lijn naar Pasen en traditioneel gezien een periode van bezinning, boetedoening en vasten. Vroeger betekende de katholieke vastentijd minder (vlees) eten, geen alcohol drinken, nuchter blijven op Goede Vrijdag, ... Kortom: een tijd van verstervingen doen. Vandaag de dag lijkt het vasten afgeschaft en vergeten in onze maatschappij. Niet meer te doen in deze tijden van welvaart en overvloed. Of toch wel?
Ook vandaag nog kan vasten waardevol zijn en een nieuwe, actuele invulling krijgen. De veertigdagentijd wordt zo een tijd die vernieuwing van bewustzijn en levensstijl wil bevorderen, en vasten wordt dan vooral niet-handelen, niet meer meedoen met afmatting en uitputting. Even weg van die voortdurende druk: ‘ik moet’, ‘ik wil’ en af en toe de tijd stil zetten om aandachtig te kijken en te luisteren rondom jou, om zo het nieuwe te ontdekken en het vertrouwde anders te zien.
Vasten vandaag hoeft niet per se een periode van ascese en afzien van eten te zijn. Vasten vandaag kan inhouden dat je even weg stapt van de klok, even weg van het to-dolijstje of van de eindeloze stroom prikkels op het grote en kleine scherm. Even ‘neen’ zeggen tegen de drukte en terugvallen op wie we zijn als mens, misschien even kiezen voor weinig om daarna weer weldadig te kunnen leven en herleven. Weer aandachtig en voldaan vertoeven in woorden, in gesprekken, in stilte, ook in de aanschouwing van de beginnende lente en in het voelen van het groeiende en warme licht. Dat is een vasten die iets uitstraalt en iets teweegbrengt. En we krijgen 40 dagen de tijd om deze opdracht uit te klaren en waar te maken. Proberen we het, elk in ons eigen leven? Hieronder vind je alvast wat inspiratie om je op weg te helpen.
1. Vasten volgens de 3 pijlers: gebed, soberheid en solidariteit
2. 7 weken, 7 stapstenen
3. Annspiratie
1. Vasten volgens de 3 pijlers: gebed, soberheid en solidariteit
A. De relatie met God en met jezelf
Vasten is in zekere zin een vorm van timemanagement, maar dan met andere principes en prioriteiten. In plaats van alles uit onze tijdsbesteding te halen, kunnen we net op zoek gaan naar ‘verloren’ tijd om op adem te komen, stil te vallen of te bidden. De vastenperiode is het ideale moment om af en toe extra tijd vrij te maken om onze relatie met God en onszelf te onderhouden. Je kan elke dag een Bijbelvers opschrijven en met je meenemen, luisteren naar een Bijbelpodcast en online vieringen, of een online retraite volgen, maar je kan ook ruimte maken voor persoonlijk gebed. Kies een rustig plekje uit, neem de tijd en hou het simpel. Praat zoals je tegen de mensen om je heen praat en vertel wat je bezighoudt, welke dingen je hebt meegemaakt, waar je je zorgen over maakt of waar je dankbaar voor bent. Dit hoeft niet per se luidop, we kunnen ook in gedachten bidden of door onze gevoelens in ons hart. Er is geen ‘vaste’ vorm waarin je moet bidden, het is een kwestie van zoeken wat voor jou werkt.
Vergeet naast het bidden met God ook jezelf niet. Zoek rust en ontspanning en denk na over hoe je het tempo van je leven kunt vertragen. Meestal komt dat niet vanzelf, maar is het een bewust besluit. Maak elke avond bijv. een kwartiertje tijd vrij om eens terug te blikken op de voorbije dag. Maak een dagelijkse natuur- of stiltewandeling of respecteer zondag als rustdag en maak er een leuke gezinsdag van.
B. Solidariteit
De vastentijd is er niet alleen maar voor jezelf. Tijd en aandacht zijn misschien wel het meest kostbare wat je aan een ander kan geven, dus neem je voor om in deze tijd ook aandacht te hebben voor de mensen om je heen. Nodig bijvoorbeeld eens iemand uit voor een maaltijd waarvan je weet dat ze het niet breed hebben of breng eens een bezoekje aan iemand die eenzaam is. Kijk om je heen en ga eens in gesprek met vluchtelingen of andersgelovigen. Geef je op als vrijwilliger bij een organisatie of geef wat je teveel hebt aan een goed doel. Ook in coronatijd zijn er tal van mogelijkheden: schrijf geregeld iemand een persoonlijk, bemoedigend berichtje en vertel waarom je deze persoon zo waardeert, of neem contact op met iemand die je uit het oog verloren bent, al lang niet meer gesproken hebt of waarmee je ruzie hebt.
C. Soberheid
Vasten is ook een vorm van minderen, en dat kan op allerlei manieren. Het is een tijd om los te komen van al wat je beklemt, en een ideaal moment om ook eens even stil te staan bij onze houding tegenover de aarde en de natuur. Maak een prioriteitenlijstje waarin je oplijst wat voor jou écht belangrijk is en waaraan je deze vastenperiode wil werken. Heel praktisch begint de vastentijd met het verbranden van palmtakken van het jaar daarvoor. Symbolisch kan je het verbranden van die palmtakken ook beschouwen als alles opruimen wat zijn functie heeft gehad. Alles wat je niet langer nodig hebt of alles wat je niet langer meer verrijkt. Dit opruimen hoeft niet fysiek of materieel te zijn. De een wil misschien minderen met sociale media of minder klagen en verwijten, de ander wil dan weer zijn of haar energieverbruik verminderen, de auto eens aan de kant laten staan en minder kleding kopen. Denk eens na waarmee jij wil matigen deze vastentijd.
2. 7 weken, 7 stapstenen
Een schema van 7 weken, 7 stapstenen naar een hernieuwd bewustzijn, met elke week een andere opdracht. Doe elke opdracht bewust een week lang.
Eerste week: sta stil bij je levenstempo en levensritme.
Tweede week: sta stil bij je eet- en drinkgewoonten.
Derde week: sta stil bij de zorg voor je hele lichaam.
Vierde week: sta stil bij je zorg voor je innerlijk, voor je ziel.
Vijfde week: sta stil bij je vriendschaps- en liefdesrelaties.
Zesde week: sta stil bij je zorgrelaties.
Zevende week: sta stil bij je religieuze beleving en je geloofsrelatie.
3. Annspiratie
Onze collega Ann startte haar veertigdagentijd met een bijzondere uitdaging. Ze liet zichzelf 40 uur lang opsluiten in de kerk van Berlaar om er de stilte te zoeken en te bezinnen. Tijdens haar verblijf ervaarde ze vooral haar verbondenheid en diepere connectie met haar geloof en God. Ze omschrijft het dan ook treffend als “een les in nederigheid”. Benieuwd naar haar ervaring? Op het YouTube-kanaal van het bisdom Antwerpen, zullen Anns vlogs in het programma Sterke Tijden getoond worden.
