De eerste rupsen zijn actief op verschillende locaties! Daarom wordt het tijd om in te grijpen. Controleer eerst en vooral of er op je buxus ook schadesymptomen zijn. Indien dit het geval is, dan zijn de rupsen ook bij jou actief en eten ze gretig van de buxusblaadjes. Dit is het meest efficiënte moment om je buxusstruik te behandelen.
De rupsen overwinteren in een coconnetje dat hangt aan de takken tussen witte spinsels. Deze ingesponnen rupsen zijn niet actief. Vorst en ijs deert hen niet. Vanaf april verlaten de rupsen hun schuilplaats. Daarna verpoppen ze en verschijnen de motten. Die motten leggen eitjes op de buxusblaadjes en in juli verschijnt een volgende lading rupsen. De beste manier om schade aan de buxusplanten te beperken, is alert zijn en de rupsen kordaat bestrijden.
Hoe herken ik de rupsen van de buxusmot en de schadesymptomen?
Controleer in april je buxusplanten op rupsen en lege cocons. Kijk zeker ook binnen in de struik. Snel ingrijpen op deze reeks rupsen vermijdt grote schade door de volgende generatie. Want in juli en september komen jonge rupsen uit de eitjes die de motten enkele weken voordien gelegd hebben.
De schade van de kleine, jonge rupsen valt nauwelijks op
De jonge rupsen zijn nog geen centimeter groot, ze hebben een zwarte, glanzende kop en een groen lichaam met donkerbruine lengtestrepen. Hun uitwerpselen zijn terug te vinden als kleine korreltjes op de bladeren. De vraatschade van deze kleine rupsen beperkt zich tot het afschrapen van de onderzijde van buxusbladeren, waardoor schadesymptomen eerder beperkt zijn en niet opvallen. Toch is bestrijding in dit stadium het meest efficiënt.
Hoe groter de rupsen, hoe groter meer schade
Naarmate de rupsen groeien, krijgt hun groene lichaam een opvallend patroon van donkere en bleke lengtestrepen met zwarte wratten voorzien van een witte omranding en lange, witte haartjes. De schade neemt geleidelijk toe tot net voor het begin van de verpopping, in de loop van de maand mei.
Dan krijgen de buxusplanten nieuwe scheuten en wordt de vraatschade goed zichtbaar door bruinverkleuring, bladskeletten, dode blaadjes en kale takjes. Ook worden de blaadjes aan elkaar gesponnen en zijn grauwgroene uitwerpselen te zien. Bij schade van de buxusmot blijft de bladnerf zichtbaar.
Na de rupsen komen de motten
Nadat de rupsen volgroeid zijn, spinnen ze zich in een cocon en ontpoppen later tot een volwassen buxusmot, die op haar beurt weer eitjes aflegt. Wanneer een volledige cyclus voltooid is, spreekt men van een generatie. In een jaar kunnen er, afhankelijk van de weersomstandigheden, twee à drie generaties doorlopen worden.
Wat kan ik nu doen om schade te voorkomen?
Het is belangrijk om de buxsplanten in april, juli en september grondig te inspecteren op de aanwezigheid van rupsen en schade. Grijp meteen in als dat nodig is.
Is de aantasting nog beperkt?
Bij een kleine, beginnende aantasting op enkele buxusplanten, kan je de rupsen handmatig verwijderen en de takken met spinsels en cocons wegsnoeien. Voer het snoeiafval en de gevangen rupsen af naar het containerpark in een goed gesloten zak, zo vermijd je dat rupsen onderweg ontsnappen. Een actie op dit moment is echt belangrijk om de plaag onder controle te houden gedurende de komende maanden.
- Buxusmot: Wat met het snoeiafval van aangetaste buxus?
- Buxusmot: Bestaan er preventieve maatregelen tegen de buxusmot?
Zie je heel veel rupsen?
Bij een zware aantasting kan je de rupsen perfect bestrijden met een biologisch insecticide. Koop een rupsdodend middel op basis van spinosad of pyrethrum en vraag advies over het gebruik.
Wacht tot de meeste rupsen uit hun winterschuilplaats verschenen zijn en op de bladeren van buxus zitten. Dan zal je actie het meest efficiënt zijn. Het is dus van groot belang om na te gaan of de rupsen reeds actief zijn. Indien een behandeling te vroeg wordt toegepast, zullen de rupsen in de overwinteringscocons niet behandeld zijn en zullen ze wat later alsnog tevoorschijn komen.
Spuit goed binnen de struik, controleer na een week het effect van de bespuitingen en herhaal dit na twee of drie weken indien je nog veel levende rupsen vindt. Als je aan de slag gaat met een gewasbeschermingsmiddel, neem dan voorzorgen voor een veilig gebruik. Lees altijd vooraf de veiligheidsinstructies op het etiket, pas de correcte dosis toe, hou kinderen en huisdieren uit de buurt, spuit niet op planten die bloeien en bewaar het product achter slot en grendel.
- Hoe de buxusmot bestrijden?
- Buxusmot: Stappenplan bij toepassing van bestrijdingsmiddelen
- Buxusmot: Productinformatie gewasbeschermingsmiddelen
- Buxusmot: Hoe giftig zijn de chemische behandelingen tegen buxusmot voor vogels, vissen, huisdieren en bestuivers in de tuin?
- Buxusmot: Zijn er alternatieven voor een chemische behandeling?
Van producten met bodemaaltjes is niet geweten of ze voldoende werkzaam zijn in de tuin en bacteriepreparaten zijn niet beschikbaar voor particulieren. Feromoonvallen zijn geen bestrijdingsmiddel en zijn op dit moment weinig zinvol zolang er nog geen motten uitvliegen.
Hulp of advies nodig?
Contacteer voor gericht advies een professionele tuinaannemer. Hij kent het ideale bestrijdingsmoment, heeft meer bestrijdingsmiddelen voorhanden en kan gebruik maken van preparaten van de bacterie Bacillus thuringiensis, een biologisch middel dat momenteel niet voor particuliere gebruikers beschikbaar is.
Voor adressen van tuinaannemers, zie www.tuinaannemer.be of www.tuin-expert.be.
Blijf alert!
Op www.sosbuxusmot.be kan je inschrijven op een nieuwsflits, zo blijf je op de hoogte over de plaag en de juiste aanpak.
Uitgestuurde persberichten
- Persbericht april 2020: Plaagdruk buxusmot neemt af in Vlaanderen. Milieuvriendelijke beheersing is perfect haalbaar, maar goede timing is cruciaal.
- 2019: Persbericht_april_SOSbuxusmot.pdf
- 2018: Persbericht buxusmot maart 2018.pdf
Partners in het onderzoeksproject
'Sensibiliseren rond het monitoren en beheersen van buxusmot in Vlaanderen'
