Overslaan en naar de inhoud gaan
HomeLandelijke Gilden
Mobile menu expand icon MenuSluiten
  • Thema's
    Thema's
    • Dorp en platteland
    • Tuin van de toekomst
    • Warme samenleving
    • Landbouwbeleving
    • Vrije tijd
    Dorp en platteland
    Hoofdthema: Dorp en platteland
    • Dorpszalen
    • Energiesamenwerking
    • Delen en hergebruik
    • Digitaal platteland
    • Dorpenbeleid
    • Verkeer en mobiliteit
    • Ruimtelijke planning
    • Zwerfvuil
    Tuin van de toekomst
    Hoofdthema: Tuin van de toekomst
    • Klimaattuinieren
    • Open tuinen
    • Samen tuinen
    • Tuinreizen
    Warme samenleving
    Hoofdthema: Warme samenleving
    • Internationale solidariteit (Trias)
    • Warme Buurten
    • Mantelzorg
    • Zingeving
    Landbouwbeleving
    Hoofdthema: Landbouwbeleving
    • Schapenhouderij
    • Eten en drinken
    Vrije tijd
    Hoofdthema: Vrije tijd
    • Wandelen
    • Fietsen
    • Klussen
    • Erfgoed
    • Senioren
  • Magazine
  • Over ons
  • In jouw buurt
    • Activiteitenoverzicht
    • Lokale afdelingen
    • Open tuinen zoeken
    • Digitaal aanbod
  • Lidmaatschap
  • Vacatures
  • Pers
  • Contact
  • Aanmelden

Titel

Potjeslatijn

Geschreven op
3 jul 2023

Beschrijving

Elke plant heeft een Latijnse naam om verwarring te voorkomen. Enkele weetjes om die naam beter te onthouden.

Afbeelding

kleine sedum in pot

Wie met tuinieren begint, wordt meteen overspoeld met Latijnse namen. Dat is lastig om te onthouden en niet te begrijpen, laat staan deftig uit te spreken. Daarom enkele weetjes om die Latijnse namen gemakkelijker in gebruik te nemen.

Alle planten hebben hun officiële naam volgens een vast systeem in een verbasterd Latijn. Dat Latijn heeft wel een duidelijk voordeel. Wie in Frankrijk een Hydrangea arborescens 'Annabelle' koopt, krijgt precies dezelfde plant als iemand die in Duitsland op zoek is naar deze hortensia. 

Thuis moet het zeker niet in het Latijn

Maar als je heel specifiek op zoek bent naar een welbepaalde plant dan moet je echt de hele naam onthouden. Want een Anemone blanda is echt heel anders dan een Anemone hupehensis. 

Ook in onze eigen Nederlandse taal kan de naamgeving van planten voor verwarring zorgen. Stokrozen en klaprozen zijn geen rozen, ook de kerstroos niet.  Beuk of haagbeuk? Wie naar het Latijn kijkt, ziet dat het twee geheel verschillende planten zijn. 

Veel boeiender dan de Latijnse namen zijn de volksnamen. Volksnamen hebben geen wetenschappelijk nut, maar zijn wel het levend bewijs van wat de gewone mens in de plant heeft waargenomen sinds eeuwen. Volksnamen zijn ontstaan uit de verwisseling van planten die op elkaar gelijken, de poëzie, het volksgeloof, het gebruik tegen allerlei ziekten. Volksnamen verschillen van streek tot streek. Het hoeft dan ook niet te verwonderen dat er tientallen populaire namen zijn voor eenzelfde plant.

Weetjes om een Latijnse naam makkelijker te onderhouden 

Latijn wordt in veel landen gehanteerd als wetenschappelijke taal, en ook op veel manieren uitgesproken. Want hoe de oude Romeinen dat 2000 jaar geleden deden, weet haast geen kat. Het Latijn in plantenland wordt uitgesproken zoals het in de spreektaal het beste overkomt. Enkele standaardregels. 
 

De uitspraak

  • De u wordt als een oe uitgesproken. Maar in plantenland is dat nauwelijks van toepassing.
  • De c is een k. Maar in plantenland is de c voor een i en e meestal een s. 
  • Ae klinkt als aai. Vaak uitgesproken als een lange eeeee.
  • De oe wordt meestal uitgesprokan als eu (kerklatijn), zou oi moeten zijn. 

De klemtoon en de verbuigingen 

  • De klemtoon ligt meestal op de voorlaatste lettergreep (soms is dat de eerste).  
  • Een bijvoeglijk naamwoord volgt het geslacht van het zelfstandig naamwoord. Dus spreken we van Viola odorata, Lathyrus odoratus en Galium odoratum. Allemaal welriekend maar viooltjes zijn vrouwelijk, reukerwten blijken mannelijk en walstro heeft de eer om onzijdig te zijn. 
     

Voorbeelden om te oefenen

Uiteraard hebben de Latijnse namen een betekenis.  Ze verwijzen naar de geografische herkomst van een plant, naar de bloemkleur, naar een opvallende eigenschap, naar de groeivorm enz.

Termen die verwijzen naar de herkomst 

  • Gallica - uit Frankrijk 
  • Orientalis - oosters 
  • Occidentalis - westers 
  • Pratensis - van de weide 
  • Maritima -van de kust 
  • Sylvaticus - uit het bos 

 

Soms wordt een opvallende eigenschap benoemd

  • Bellis - heel mooi 
  • Fragilus - broos 
  • Sempervirens - altijdgroen 
  • Oficinalis - geneeskrachtig 
  • Mollis - zacht 

 

Of ze verwijzen naar de bloeiwijze 

  • Floribunda - rijkbloeiend 
  • Praecox - vroegbloeiend 
  • Paniculata - pluimvormig 
  • Autumnalis - in de herfst bloeiend 

 

Hoe planten een naam krijgen

Termen die verwijzen naar de kleur van de bloemen of bladeren

  • Aurea - goudgeel 
  • Alba - wit 
  • Nivea - nog witter dan wit 
  • Sanguineum - bloedrood 
  • Lutea - geel 
  • Atropurpurea - donkerpaars 

 

Termen die verwijzen naar de groeiwijze 

  • Major - groot 
  • Minor - klein 
  • Pendula - hangend 
  • Repens - kruipend 
  • Arborea - boomvormig 

 

De levensduur wordt soms ook als benaming gebruikt

  • Annuus - eenjarig 
  • Biennis - tweejarig 
  • Perennis - meerjarig 

 

Soms kan je uit de naam de bladvorm afleiden (of omgekeerd)

  • Aquifolium - met scherp blad 
  • Angustifolia - met smal blad 

Gerelateerde artikels

Afbeelding

bodemleven

Titel

Basiskennis voor bodemspeurders

Beschrijving

Hoe weet je nu of je een klei of zandbodem hebt in de tuin?

Display: Canonical

Lees meer

Afbeelding

Pompoenactie De zandloper

Titel

Pompoenen voor het goede doel

Beschrijving

Soepactie van leerlingen GO De Zandloper in Zomergem verzamelt mooi bedrag voor Huyse Nestelt in Eeklo.

Display: Canonical

Lees meer

Afbeelding

Week van het water

Titel

Wat met water?

Beschrijving

In de week van 22 tot 30 maart gaan we de waterhuishouding in de schooltuin wat dichter bekijken.

Display: Canonical

Lees meer

Paginering

  • Meer tonen

Schrijf je in op onze nieuwsbrief

Abonneer
  • Over ons
    • Contact
    • Gebruikersvoorwaarden
    • Privacyverklaring
  • Werking
    • Experten
    • Projectwerking
    • Publicaties
  • In jouw buurt
    • Activiteiten
    • Lokale afdelingen

Samen beleef je meer! 

Landelijke Gilden is een vereniging voor iedereen die houdt van het platteland en graag onder de mensen vertoeft. We hebben afdelingen in heel wat dorpen. Lokaal organiseren onze vrijwilligers ontspannende en interessante activiteiten voor onze leden, dorpsbewoners en hun gezin. Samen zetten we ons in voor de eigenheid en leefbaarheid van het platteland en de land- en tuinbouw. 

 

Twitter
LinkedIn
Facebook
Youtube
Instagram
© Landelijke Gilden 2025 - Hoofdkantoor: Diestsevest 40, 3000 Leuven - Tel: 016 28 60 23 - info@landelijkegilden.be