Menu

Terug naar Actualiteit >Buxusmot: Productinformatie gewasbeschermingsmiddelen

Geschreven op 09 april 2019. - Nieuws, Tuinieren
sos buxusmot

In de gecertificeerde biologische landbouw zijn op vlak van chemische middelen enkel deze op basis van spinosad of natuurlijke pyrethrines toegestaan. Beide zijn ook voor particulieren beschikbaar. Ga voor de aankoop ervan bij voorkeur langs in een tuincentrum in de buurt en vermijd aankopen via het internet.

Buitenlandse websites verkopen immers vaak middelen die niet erkend zijn voor gebruik in België. Wees daar voorzichtig mee.

 

Overzicht van middelen en hun kenmerken

Het is een waslijst van gewasbeschermingsmiddelen die mogen gebruikt worden tegen rupsen op sierplanten in open lucht (zoals buxus) en dus ook tegen rupsen van de buxusmot. De benamingen klinken bijzonder ingewikkeld voor particulieren. Maar het is van belang om enige kennis hiervan te verwerven, enkel dan kan je deze middelen op een oordeelkundige manier toepassen, veilig voor jezelf en de omgeving.  

Daarom staan deze middelen in onderstaande lijst gerangschikt volgens hun milieu-impact. De meest milieuvriendelijke middelen staan bovenaan.

De middelen, actieve stoffen en handelsnamen die enkel voor professionelen zijn bestemd, worden aangeduid met een *. Deze middelen met een * zijn dus niet toegelaten voor gebruik door particulieren.

 

Hoe bepaal je het aantal bespuitingen per jaar?

Het aantal keer dat buxusstruiken kunnen behandeld worden tegen de buxusmotrups hangt af van de aanwezigheid van de rups. Observeren is dus belangrijk. Preventief spuiten met insecticiden heeft geen enkele zin. Hou er ook rekening mee dat de meeste insecticiden slechts twee- of driemaal per jaar mogen toegepast worden (zie bijsluiter product en oplijsting hieronder). Indien zich toch een extra behandeling opdringt, gebruik dan een insecticide met een actieve stof uit een andere resistentiegroep (zie IRAC/FRAC groepen hieronder). In het ideale geval wissel je af tussen insecticiden met een verschillende werking, zo beperk je ook de kans dat de rupsen resistent worden t.o.v. de gebruikte insecticiden.

 

Neem voorzorgsmaatregelen bij bestrijding ernstig

Ga je zelf aan de slag met bestrijdingsmiddelen, hou je dan aan de voorzorgsmaatregelen en vraag advies aan de leverancier. Deze producten zijn giftig en moeten oordeelkundig toegepast worden.

  • Lees de gebruiksaanwijzing op het etiket.
  • Gebruik de correcte dosis, niet meer en niet minder.
  • Koop een product dat zich specifiek richt tot de plaag die je gaat bestrijden. Laat je niet verleiden om een product te kopen dat ook werkzaam is tegen plagen die je (nog) niet moet bestrijden.
  • Spuit vroeg in de ochtend of laat in de avond, op een windluw moment. Hou rekening met de activiteit van bijen en andere bestuivers op het ogenblik van bespuiting.
  • Hou kinderen en huisdieren uit de buurt en spuit niet op andere planten, zeker niet als ze in bloei staan.
  • Zie je dat vogels vaak op de aangetaste struik zitten? Vermijd dan het gebruik van gewasbeschermingsmiddelen of breng na de toepassing ervan tijdelijk een vogelwerend net aan.
  • Draag beschermende kledij: masker, veiligheidsbril, handschoenen en een spuitpak
  • Eet of drink niet tijdens het toepassen en vermijd lichamelijk contact met de spuitvloeistof.
  • Reinig grondig alle recipiënten die in contact komen met het product en vermijd dat ze voor andere doeleinden gebruikt kunnen worden.

Lees meer over gewasbescherming en toegelaten middelen voor particulieren op fytoweb.

 

Middelen op basis van Bacillus thuringiensis*

Bacillus thuringiensis is een bacterie die een gif (Bt of Bt-toxine) afscheidt dat bij insecten en hun larven, vooral rupsen, de darmwand aantast, waardoor het insect ophoudt met eten en na enkele dagen sterft. Het is dus een biologisch insecticide. Uit onze eigen proeven in 2018 besluiten we dat dit een waardig alternatief is voor chemische middelen in de strijd tegen de buxusmot.

Werking

De eiwitkristallen en de endosporen van de bacterie worden door de rupsen samen met het bladmoes opgegeten.

Toxiciteit

Onschadelijk voor de meeste insecten zoals natuurlijke vijanden en bestuivers. In de praktijk niet toxisch voor mensen, zoogdieren, vogels en vissen.

Aanbeveling

Het middel heeft een contactwerking, daardoor moet het regelmatig herhaald worden om ook de nieuw bijgegroeide plantendelen te raken. Na regen moet in ieder geval herbehandeld worden.

Actieve stof

Bacillus thuringiensis spp. kurstaki (54-85%)*

Bacillus thuringiensis spp. aizawai (50% - 15,000 IU Trichoplusia ni/mg)*

Opmerking

Enkel voor professionele gebruikers.

Handelsnamen

Delfin WG, Dipel DF, Florbac, Turex WG, Xentari WG

Toepassing

Het maximaal aantal toepassingen per jaar van dit product is 3, 6 of 8. Raadpleeg de bijsluiter.
 

 

 

Middelen met vervellingsverstorende werking (diacylhydrazines)*

(IRAC groep 18*)

Diacylhydrazines zijn chemische verbindingen die dienst doen als een vervellingshormoon waardoor de rups te vroeg vervelt en sterft.

Werking

Opname via vraat. Deze middelen hebben eveneens een eidodende werking.

Toxiciteit

Zeer selectief naar rupsen toe. Vrijwel onschadelijk voor andere organismen.

Aanbevelingen

Gebruik vroeg in het voorjaar.

Actieve stof

methoxyfenozide (240 g/l) en tebufenozide (240g/l)

Opmerking

Enkel voor professionele gebruikers.

Handelsnamen

Middelen met methoxyfenozide: Inter methoxyfenozide 240 SC, Methoxide 240, Runner

Middelen met tebufenozide: Mimic, Tebufebel

Toepassing

Het maximaal aantal toepassingen per jaar van dit product is 2 of 3. Raadpleeg de bijsluiter.
 

 

Middelen op basis van spinosad

(IRAC groep 5)

Spinosad is een chemische stof die bekomen wordt uit het gistingsproces van bodembacteriën; het is een biologisch insecticide. Uit onze proeven van 2018 komt dit product als een efficiënt bestrijdingsmiddel naar voren.

Werking

Deze producten hebben een systemische werking. Dit betekent dat de actieve stof (spinosad) door de plant wordt opgenomen en via de sapstroom verspreid raakt over alle plantendelen. De vretende rupsen krijgen het product in de maag waar het zijn uitwerking heeft (maagwerking). Spinosad vertoont ook in mindere mate een contactwerking.

Toxiciteit

Relatief onschadelijk voor mensen, zoogdieren en vogels.

Zeer toxisch voor bijen in natte toestand, maar quasi onschadelijk na 1 uur droogtijd.

Licht tot matig toxisch voor vissen, andere waterorganismen en regenwormen.

Aanbevelingen

Systemische middelen worden enkel door de plant opgenomen tijdens de groeiperiode, voor buxus is dit van midden april tot september.

Tijdens de bloeiperiode is het aan te raden ’s avonds met spinosad te behandelen, als de bijen en andere bestuivers niet meer actief zijn.

Vermijd contact tussen spinosad met de bodem en met oppervlaktewater (minstens 1 m afstand houden).

Actieve stof

spinosad (120g/l)

spinosad (120/480g/l)*

Opmerking

-

Handelsnamen

Conserve Garden; Boomerang*, Conserve Pro*, Inter Spinosad*, Tracer*

Toepassing

Maximaal 3 keer per jaar toe te passen.
 

 

Middelen op basis van oxadiazines*

(IRAC groep 22A*)

Oxadiazines zijn neurotoxines die inwerken op een vrij selectieve groep van rupsen, namelijk die van de meeste vlinders of schubvleugeligen, en op een aantal plantenzuigende insecten, waaronder cicaden.

Werking

Opname via vraat, maar ook beperkte contactwerking.

Toxiciteit

Licht tot matig toxisch voor mensen en zoogdieren.

Matig toxisch voor vogels.

Zeer schadelijk voor vissen en waterorganismen.

Relatief onschadelijk voor nuttige insecten (vb. bijen), behalve bij direct contact

Aanbevelingen

Vermijd gebruik in de buurt van waterlopen. Voor de bescherming van bestuivende insecten is het beter om ’s avonds te behandelen.

Actieve stof

indoxacarb (30%)*

Opmerking

Enkel toegelaten voor professionele gebruikers.

Handelsnamen

Steward*

Toepassing

Het maximaal aantal toepassingen per jaar van dit product is 4.
 

 

Middelen met natuurlijke pyrethrines

(IRAC groep 3A)

Pyrethrines zijn neurotoxines afkomstig uit de olieklieren op de vruchten van een chrysantensoort uit Kenia, het gaat dus om natuurlijke stoffen. Deze presteerden tijdens onze proeven in 2018 minder efficiënt dan producten op basis van spinosad.

Werking

Deze middelen hebben een contactwerking, ze moeten de plaag of aantasting rechtstreeks raken om effectief te zijn.

Toxiciteit

Relatief onschadelijk voor mensen, zoogdieren en vogels.

Zeer toxisch voor bijen en vissen.

Deze middelen breken snel af onder invloed van UV-licht. Wat niet het geval is als piperonylbutoxide of koolzaadolie is toegevoegd aan het middel.

Aanbevelingen

Door de contactwerking, enkel behandelen als er rupsen actief zijn. De buxus aan alle zijden goed bespuiten, in het bijzonder aan de onderzijde van het blad. Bescherm bestuivende insecten door de behandeling 's avonds uit te voeren.

Actieve stof*

pyrethrine (0,1-7g/l) + koolzaad (10-700g/l)

pyrethrine (20-36g/l) + piperonylbutoxide (144-255g/l)

pyrethrine (20-36g/l) + piperonylbutoxide (144-255g/l)*

Opmerking

Pyrethrines waaraan de stof piperonylbutoxide is toegevoegd, zijn langer werkzaam. Maar ze zijn ook toxischer.

Handelsnamen

Middelen met koolzaadolie: Eradibug Ultra, Eradigun Ultra, Pyrethro-Pur, Pyrethro-Pur Spray, Bio Insect Stop, Bio Insect Stop Spray, Raptol*

Middelen met piperonylbutoxide: Bio Pyretrex Garden, Insect Bio-Pyrethrex

Bio-pyretrex*

Toepassing

Het maximaal aantal toepassingen per jaar van dit product is 2.
 

 

Middelen met synthetische pyrethrines of pyrethroïden

(IRAC groep 3A)

Pyrethroïden zijn synthetische insecticiden met een structuur verwant aan die van natuurlijke pyrethrines. Ze zijn wel krachtiger, langer werkzaam en dus toxischer dan natuurlijke pyrethrines. Ook deze producten presteerden tijdens onze proeven in 2018 minder efficiënt dan producten op basis van spinosad.

Werking

Deze middelen hebben een contactwerking, ze moeten de plaag of aantasting rechtstreeks raken om effectief te zijn.

Toxiciteit

Relatief onschadelijk voor mensen, zoogdieren en vogels (enkel toxisch bij zeer hoge dosis).

Zeer toxisch voor bijen en vissen.

Aanbevelingen

Door de contactwerking, enkel behandelen als er rupsen actief zijn. De buxus aan alle zijden goed bespuiten, in het bijzonder aan de onderzijde van het blad. Bescherm bestuivende insecten door de behandeling ’s avonds uit te voeren.

Actieve stof*

cypermethrin (0,05-10g/l), deltamethrin (0,0075-15-25g/l), lambda-cyhalothrin (0,15-0,75g/l).

cypermethrin (100-200g/l)*, deltamethrin (15-25g/l)*, lambda-cyhalothrin (100g/l)*.

Opmerking

 

Handelsnamen

Middelen met cypermethrin: Insecticide 10ME, Formusect spray, Supersect G-spray, Cyperstar*, Cytox*, Sherpa 200 EC*

Middelen met deltamethrin: Insecticide Plus, Omni Insect, Desect, Desect Spray, Insecticide Plus Spray, Decis 15 EW*, Decis EC 2.5*, Patriot*, Splendid*, Split*, Patriot Protech*, Wopro Deltamethrin 2.5EC*

Middelen met lambda-cyhalothrin: Karate Garden, Karate Garden Spray, Akapulko 100CS*, Karate Zeon*, Ninja*

Toepassing

Het maximaal aantal toepassingen per jaar van dit product is 1, 2 of 3. Raadpleeg de bijsluiter.
 

 

Combinatiemiddelen met een pyrethroïde en een carbamaat

(IRAC groep 3A + FRAC groep 3)

Pyrethroïden zijn synthetische insecticiden met een structuur verwant aan die van natuurlijke pyrethrines. Carbamaten zijn chemische verbindingen met een neurotoxische werking, voornamelijk tegen bladluizen. Deze presteerden tijdens onze proeven in 2018 minder efficiënt dan producten op basis van spinosad.

Werking

Contactwerking via pyrethroïde en systemische werking via carbamaat.

Toxiciteit

Relatief onschadelijk voor mensen en zoogdieren.

Matig toxisch voor vogels, bijen en vissen.

Aanbevelingen

Systemische middelen worden enkel door de plant opgenomen tijdens de groeiperiode, voor buxus is dit van midden april tot september; zie ook bij de middelen met pyrethroïden.

Actieve stof*

lambda-cyhalothrin (5g/l) + pirimicarb (100g/l)

lambda-cyhalothrin (50g/l) + pirimicarb (100g/l)*

Opmerking

Enkel aan te raden wanneer bladluizen en bladvretende rupsen samen als plaag voorkomen op buxus.

Handelsnamen

Okapi Garden, Multi-Insect

Okapi*

Toepassing

Deze middelen mogen maximaal 1 keer per jaar gebruikt worden.
 

 

Combinatiemiddelen met een pyrethroïde/neonicotinoïde en een triazool

(IRAC groep 3A/4A + FRAC groep 3)

Pyrethroïden zijn synthetische insecticiden met een structuur verwant aan die van natuurlijke pyrethrines. Neonicotinoïden zijn een groep neuro-actieve insecticides die chemisch verwant zijn met nicotine. Triazolen zijn heterocyclische aromatische verbindingen met een schimmeldodende (fungicide) werking.

Werking

Pyrethroïden en triazolen moet de plaag of aantasting rechtstreeks raken om effectief te zijn, ze hebben een contactwerking. Neonicotinoïden werken systemisch.

Toxiciteit

Pyrethroïden en triazolen zijn relatief onschadelijk voor mensen, zoogdieren en vogels, maar zeer toxisch voor bijen en vissen.

Neonicotinoïden en triazolen zijn licht toxisch voor zoogdieren, matig toxisch voor vissen, matig tot zeer schadelijk voor bijen en zeer schadelijk voor vogels.

Aanbevelingen

Gebruik enkel toegestaan als zowel schimmels als insecten gelijktijdig voorkomen op buxus. Zie bij middelen met pyrethroïden of neonicotinoïden.

Actieve stof*

deltamethrin (0,5g/l) + tebuconazool (10g/l).

acetamiprid (0,015-2,5g/l) + triticonazool (0,15-7,5g/l).

Opmerking

-

Handelsnamen

deltamethrin: Duolys

acetamiprid: Roseclear, Roseclear spray

Toepassingen

Het maximaal aantal toepassingen per jaar van deze middelen is 2 of 4. Raadpleeg de bijsluiter.
 

 

Middelen met een benzoylureumverbinding*

(IRAC groep 15*)

Benzoylureumverbindingen zijn chemische derivaten met een insecticidewerking. Ze blokkeren de chitineproductie in de insectenwand (insectengroeiregulatoren).

Werking

Opname via vraat

Toxiciteit

Relatief onschadelijk voor mensen, zoogdieren en vogels, maar kan onzuiverheden bevatten die wel een risico vormen voor de menselijke gezondheid.

Zeer schadelijk voor alle in het water levende organismen.

Dit zijn geen selectieve middelen, dus ook zeer toxisch naar alle natuurlijke vijanden en bestuivers toe.

Aanbevelingen

Bufferzone hanteren van 3 m rond waterlopen. Vermijd gebruik op of nabij bloeiende planten (bestuivers).

Actieve stof*

diflubenzuron (480g/l)

Opmerking

Enkel voor professionele gebruikers

Handelsnamen

Dimilin SC-48

Toepassing

Het maximaal aantal toepassingen per jaar van dit product is onbekend. Raadpleeg de bijsluiter.
 

 

Middelen met neonicotinoïdes

(IRAC groep 4A)

Neonicotinoïden zijn een groep neuro-actieve insecticides die chemisch verwant zijn met nicotine.

Werking

Systemisch

Toxiciteit

Licht toxisch voor zoogdieren.

Matig toxisch voor vissen

Matig tot zeer schadelijk voor bijen.

Zeer schadelijk voor vogels.

Aanbevelingen

Gebruik van deze middelen wordt afgeraden wegens niet-selectieve toxiciteit.

Actieve stof

acetamiprid (0,005-0,05-5g/l).

thiacloprid (0,15g/l)

Opmerking

Niet erkend als rupsdodend middel voor professionelen. Enkel in zeer lage dosissen toegestaan voor particulier gebruik tegen rupsen.

Handelsnamen

Middelen met acetamiprid: For-Insect, For-Insect RTU, Multisect Gebruiksklaar, Substral Plantenspray, Multisect Aërosol

Middelen met thiacloprid: Calypso Spray, Calypso*, Thiaclobel*, VSM Thiacloprid*

Toepassingen

Het maximaal aantal toepassingen per jaar van dit product is 2.
 

 

Lees zeker ook deze artikels

 

 

Meer artikels over schadesymptomen en beheersmaatregelen 

 

Dit artikel is geschreven in opdracht van het onderzoek naar gepaste bestrijding van de buxusmot. Dit wordt uitgevoerd door PCS en ILVO, met de steun van het Vlaams Fonds voor Landbouw en Visserij. AVBS en Landelijke Gilden zorgen voor de bekendmaking van de onderzoeksresultaten. 

 

Partners SOSbuxusmot _______________

Campagnewebsite www.sosbuxusmot.be