Wandelen en fietsen in groep
Dat je aandacht moet hebben voor de zichtbaarheid van de deelnemers en best een EHBO-setje, verzekeringsdocument en fietsmateriaal meeneemt, weet iedereen die even nadenkt. Maar wat zegt de wetgeving over fietsen en wandelen in groep? We nemen je mee op ontdekkingstocht.
Bekijk de presentatie van onze vorming wandelen en fietsen in groep.
Veel gestelde vragen rond fietsen in groep
Waar mag of moet je in groep fietsen?
Zijn er minstens 15 fietsers, dan mag je in groep op de rijweg fietsen. Is je groep kleiner, dan moet je de reglementen voor individuele fietsers volgen en is het gebruik van het fietspad verplicht. Bij gebrek aan fietspaden moet je de rijbaan volgen. Maar je mag ook de parkeerzones en de gelijkgrondse bermen gebruiken die rechts in je rijrichting liggen. Je moet wel voorrang verlenen aan de weggebruikers die er zich bevinden. Buiten de bebouwde kom mag je ook de trottoirs en verhoogde bermen gebruiken, op voorwaarde dat je voorrang geef aan de voetgangers.
Wat als je op de rijbaan fietst?
Op de rijbaan fiets je zo rechts mogelijk, maar niet in de goot. Op voorwaarde dat je gegroepeerd blijft, mag je met twee naast elkaar rijden, behalve wanneer het kruisen met een tegenligger onmogelijk is (binnen en buiten de bebouwde kom) of wanneer er achteropkomend verkeer in aantocht is (buiten de bebouwde kom). Op een rijbaan zonder rijstroken mag je niet meer dan de breedte van 1 rijstrook gebruiken of de helft van de rijbaan. Op een rijbaan met rijstroken gebruik je alleen de rechterrijstrook.
Wanneer zet je wegkapiteins en volgwagens in?
In groep fiets je best altijd met enkele begeleiders (voor en achter de groep). Zij kunnen eventueel gebruik maken van fluitsignalen om de groep te sturen. Bijv. éénmaal fluiten betekent opletten, tweemaal fluiten is stoppen. Een groep van 15 tot 50 fietsers mag steeds door minstens 2 wegkapiteins begeleid worden en mag voorafgegaan en gevolgd worden door een begeleidende auto. Als er maar één begeleidend voertuig is, moet dit de groep volgen. Indien de groep van 51 tot 150 fietsers telt, moet je minstens 2 wegkapiteins inzetten én een begeleidende auto voor en achter de groep (op ongeveer 30 meter). De auto’s dragen een goed zichtbaar blauw bord voeren met daarop het verkeersbord A51 (gevaardriehoek) en daaronder het symbool in ’t wit van een fiets. Vanaf 151 fietsers ben je verplicht je groep op te splitsen.
Wat is de taak van wegkapiteins?
Ze waken over het goed verloop van de tocht. Op kruispunten zonder verkeerslichten mag ten minste één van de wegkapiteins het verkeer in de dwarswegen stilleggen terwijl de groep met inbegrip van de begeleidende voertuigen oversteekt. Hiervoor gebruikt hij of zij een schijf met de afbeelding van verkeersbord C3 (witte cirkel met rode rand). Ze zijn tenminste 21 jaar oud en dragen om de linkerarm een band met horizontaal de nationale driekleur en in zwarte letters op de gele strook het woord ‘wegkapitein’.
Mag een deel van de groep door het oranje of rode licht rijden?
Een wegkapitein mag het verkeer niet stil leggen op een kruispunt met verkeerslichten. Ze mogen dus geen toestemming geven om door het rood te rijden. Indien het licht op oranje springt als slechts een deel van de groep het kruispunt is opgereden, moet de rest van de groep, inclusief de wegkapiteins, stoppen en wachten tot het terug groen wordt.
Veelgestelde vragen rond wandelen in groep
Maakt de wegcode een onderscheid tussen groepen die wandelen?
De wegcode maakt een onderscheid tussen groepen die wandelen zonder of met leider.
Waar mag of moet je wandelen in groep?
Je moet als voetganger altijd de begaanbare trottoirs gebruiken of de delen van de openbare weg die voor voetgangers zijn voorbehouden. Bij gebrek aan trottoirs of delen van de openbare weg die voor voetgangers zijn voorbehouden, moet je de begaanbare verhoogde bermen volgen en, als er geen zijn, de begaanbare gelijkgrondse bermen. Zijn er geen bermen, dan mag je op het fietspad lopen. Maar je moet voorrang geven aan de fietsers en de bromfietsers. Je mag ook op de vrije parkeerstroken lopen. Is niets van dit alles voorhanden, dan moet je wel de rijbaan volgen.
Groepen zonder leider lopen links op de rijbaan, zo dicht mogelijk bij de rand, dus achter elkaar. Autosnelwegen en autowegen zijn verboden voor voetgangers. Groepen die niet vergezeld zijn van een leider, zijn niet verplicht om rechts te lopen. Ze mogen ook links op de rijbaan lopen, op voorwaarde dat ze achter elkaar stappen. Ga best op één rij, achter elkaar, zo dicht mogelijk bij de rand van de rijbaan. Is het aangewezen om als groep in meerdere rijen te stappen, dan loop je in elk geval rechts, neem je zeker niet meer dan de helft van de rijbaan in beslag en zorg je voor extra begeleiding.
Waar en hoe moet je als groep oversteken?
Een groep voetgangers vergezeld van een leider moet zich houden aan dezelfde regels als die voor de groep zonder leider.
Is er op minder dan ongeveer 30 meter een oversteekplaats voor voetgangers (zebrapad), dan moet je die gebruiken. Het is ook beter om over te steken op een bewaakte oversteekplaats, waar het verkeer door een bevoegd persoon of door verkeerslichten geregeld wordt. Is er een agent of ander bevoegd persoon die de oversteekplaats bewaakt? Dan mag je pas oversteken wanneer die het toelaat. Zijn er verkeerslichten? Dan moet je wachten tot het voetgangerslicht op groen staat. Verspringt het voetgangerslicht tijdens het oversteken op rood, dan mag wie zich op de rijbaan bevindt verder oversteken. Wie zich echter nog op het trottoir bevindt, wacht tot het terug groen is (ook als je in groep bent). Op een niet-bewaakte oversteekplaats moet je voorzichtig oversteken met inachtneming van de naderende voertuigen.
Is er geen zebrapad in de buurt, plan de oversteek dan waar je goed ziet en goed gezien wordt: niet in een bocht, op een helling, onder een brug of tussen geparkeerde voertuigen. Kijk links, rechts, en opnieuw links om te zien of er verkeer komt. Steek pas over als er geen naderende voertuigen zijn of wanneer die nog op voldoende afstand verwijderd zijn om veilig over te steken. Blijf ook tijdens het oversteken goed opletten en sta niet stil in het midden van de rijbaan voor een voertuig dat nadert uit de andere richting! Steek de rijbaan loodrecht over, zonder te slenteren, te hollen of te stoppen.
Moeten naderende voertuigen stoppen als je de baan oversteekt op een niet-bewaakte plek?
Nadert er een voertuig terwijl de groep aan het oversteken is, dan moeten de personen die nog moeten oversteken, wachten. Anders is het voor overstekende groepen kinderen, personen met een handicap of senioren onder toezicht van een leider. Ze mogen in één keer oversteken, zelfs wanneer tijdens het oversteken voertuigen in aantocht zijn.
Het verkeersreglement bepaalt ook dat bestuurders een groep voetgangers die gevormd is naar aanleiding van culturele, sportieve en toeristische evenementen, niet mogen doorbreken. Ze moeten de aanwijzingen volgen van de wegkapiteins.
Wat als het voetgangerslicht op rood springt tijdens het oversteken van een groep?
Wanneer het voetgangerslicht op rood springt, moet het gedeelte van de groep dat op dat moment nog niet begonnen was met het oversteken van de rijbaan, altijd wachten tot het groen wordt.
Is signalisatie met verlichting verplicht als je wandelt in groep?
Tussen het vallen van de avond en het aanbreken van de dag en overdag bij slechte zichtbaarheid (niet verder dan 200 meter) moet de groep die de rijbaan volgt op de volgende manier gesignaleerd zijn: als ze rechts stapt met een wit of geel licht links vooraan en een rood licht links achteraan, als ze links stapt met een rood licht rechts vooraan en een wit of een geel licht rechts achteraan. Bij grote groepen moeten ook de zijkanten verlicht worden met witte of gele lichten, om het even of ze nu links of rechts stappen.