De dorpszalen in Vlaanderen staan onder druk. Heel wat dorpen missen geschikte ruimtes om te ontmoeten, vergaderen, beleven, ... . Waar er bestaande zalen en ontmoetingsruimtes zijn, hebben deze het vaak moeilijk om open te blijven. Een pittige uitdaging voor de levendigheid in onze dorpen en buurten, maar één die tegelijkertijd ook kansen schept. De komende jaren willen we met ‘Elk dorp z’n dorpshuis’ volop inzetten op de ontwikkeling van dorpshuizen als toekomstgericht alternatief!
| Wil je op de hoogte blijven van wat we allemaal ontdekken, leren en beleven? Schrijf je in op onze nieuwsbrief. Als eerste op de hoogte? Word lid en ontvang nog meer info via ons ledenblad ‘Buiten’. |
Dorpszalen onder druk
Onze typische dorps- en parochiezaal, de plek bij uitstek voor ontmoeting en feest in het dorp, staat voor grote uitdagingen. De laatste jaren verdwenen er al veel zalen. Vaak door een gebrek aan vrijwilligers die het beheer op zich nemen of omdat het gebouw gewoonweg versleten is en er geen middelen zijn om dit aan te pakken. In andere gevallen voldoet de zaal niet meer aan de behoeften van de potentiële gebruikers. We verwachten dat ook de komende jaren vele zalen de deuren zullen sluiten.
Landelijke Gilden vindt het cruciaal dat groepen mensen en verenigingen lokaal kunnen blijven samenkomen. Dat ze een plek hebben en onderdak vinden in hun eigen buurt of dorp. Dergelijke gemeenschapsinfrastructuur is enorm belangrijk voor de levendigheid en samenhang van een dorpsgemeenschap.
Dorpshuis als toekomstgericht concept
Wij gaan de uitdaging aan en zoeken volop naar kansen en mogelijkheden voor onze dorpen en buurten. Nieuwe multifunctionele concepten vinden al enkele jaren hun opmars, zoals buurtpunten waar de koppeling tussen café, winkel en dienstverlening gemaakt worden. We geloven dat dergelijke samenwerking van grote meerwaarde kunnen zijn en willen dan ook een stap verder zetten naar echte dorpshuizen waarbij ook het groeps- en ontmoetingsaspect in het dorp volwaardig wordt meegenomen.
Voor ons is een dorpshuis een vrij toegankelijke en aangename ontmoetingsplaats waar verschillende activiteiten doorgaan van zowel sociale, commerciële en/of dienstverlenende aard. Denk aan gemeentelijke diensten, een buurtrestaurant, een sociale werkplaats, een café, een hulppost in diverse combinaties met vergaderruimtes, repeteerlokalen, kinderopvang, stockageruimtes, een keuken- of leslokaal en dergelijke meer. De variatie is oneindig, maar vertrekt steeds van wat er lokaal – in die bepaalde context – nodig is. Multifunctioneel en beschikbaar op verschillende momenten, op lange termijn, zijn basis voor het concept. In het kort: er is bijna altijd iets te doen of te beleven, en de gebouwen worden maximaal benut. Dorpshuizen kunnen het dorp of de buurt een kloppend hart bezorgen. Het is een ‘warme’ plek, dicht bij huis met ruimte voor spontane ontmoetingen en voor verenigingen, aangevuld met een divers aanbod van goederen en diensten
Dat dit concept potentieel heeft, wordt duidelijk door de focus die de VLM (Vlaamse Landmaatschappij) legt in het dorpenbeleid. Deze beleidsperiode werd dorpshuis naast dorpsruimte en -participatie meegenomen als focuspunt, vanuit de gedachte dat er gewerkt moet worden aan deze drie factoren voor een leefbaar en duurzaam dorp.
Onze werking
In partnerschap en met projecten bouwen we volop aan praktijkontwikkeling. Hoe maak je van jouw dorpszaal een echt dorpshuis? Hoe bouw je een verhaal op, op basis van de specifieke context? We houden de vinger aan de pols bij onderzoek en beleid, en zetten zelf experimenten op om theorie in praktijk om te zetten. We delen onze ervaringen en kennis. Hiermee zorgen we er mee voor dat elk dorp, elke buurt zijn eigen dorpshuis behoudt, verbetert of opricht!
Huidige partnerschappen, projecten en initiatieven:
- Partnerschap ‘Ons Buurtpunt’
- Project 'Dorp op Punt'
- Project 'Plus-Plekken'
- Project 'Boost je dorpszaal'
- Project 'Van dorpszaal naar dorpshuis'
